insectenhotel maken
Een insectenhotel helpt bijen, gaasvliegen en solitaire wespen te nestelen en te overwinteren. In dit artikel laten we je zien hoe je zelf een insectenhotel maakt.
30.09.2024
- Wat is het nut van een insectenhotel?
- Welke insecten nemen hun intrek in een insectenhotel?
- Waarop moet je letten bij het maken van een insectenhotel?
- Waar plaats je een insectenhotel?
- Materiaal en gereedschap om een insectenhotel te maken
- Een insectenhotel maken: handleiding
- Videohandleiding: een insectenhotel zelf maken
Hoe maak je een insectenhotel?
Een insectenhotel biedt hulp aan verschillende insecten om te nestelen, te broeden en te overwinteren. Net als mensen stellen insecten hoge eisen stellen aan hun woonst. Met onze tips en stap-voor-staphandleiding maak je van een stuk boomstam makkelijk een insectenhotel.
Wat is het nut van een insectenhotel?
De veranderingen die de mens veroorzaakt in de natuur maken het voor insecten niet alleen moeilijker om voedsel te vinden. Insecten zoals wilde bijen en gaasvliegen hebben ook steeds meer problemen om een nestplaats te vinden, hoe klein ze ook zijn. Een insectenhotel kan een oplossing bieden. In de openingen, buisjes en gaatjes kunnen de diertjes nestelen, broeden en gedeeltelijk zelfs overwinteren. Als er bovendien metaalgaas rond het hotel gespannen is, zijn de insecten veilig voor hun natuurlijke vijanden, bijvoorbeeld vogels. Kortom: als je een insecten- of bijenhotel maakt voor je tuin of balkon, bezorg je deze diertjes een veilig onderkomen.
Niet alleen insecten profiteren van het onderkomen. Als je een insectenhotel in de tuin of op het balkon hebt, zal je in de regel nog meer nuttige diertjes in de buurt vinden. Ze helpen bladluizen te bestrijden en bloemen te bestuiven, en dus draag je met een insectenhotel bij aan een gezondere en goed onderhouden plantenwereld.
Welke insecten nemen hun intrek in een insectenhotel?
Je bepaalt zelf welke insecten aangetrokken worden door je zelfgemaakte insectenhotel. Bijen bijvoorbeeld houden van riet- of bamboestengels. Dankzij dat materiaal zal zich een breed scala aan bijen- en wespensoorten in het hotel vestigen: solitaire bijen, masker-, zijde- en wilde bijen; leem-, graaf-, goud- en solitaire wespen. Gebruik je daarnaast als vulmateriaal ook houtwol of dennenappels, dan zullen ook vlinders, rupsen, lieveheersbeestjes en oorwurmen het hotel bevolken.
Waarop moet je letten bij het maken van een insectenhotel?
Maak een insectenhotel alleen met natuurlijke materialen. Zorg ervoor dat de gevoelige insectenvleugels zich niet kunnen verwonden aan scherpe of puntige delen. Verwijder splinters van het gezaagde hout door de randen glad te schuren. Maak de gaatjes bovendien niet te groot en gebruik alleen geschikt materiaal.
Oorwurmen wonen graag in dennenappels en houtspaanders. Let er wel op dat oorwurmen een gevaar kunnen zijn voor bijen: ze smullen van hun nectarvoorraad en eten soms het broedsel van de wilde bijen op. Wil je vooral bijen in je insectenhotel laten wonen? Laat dan dennenappels en houtwol beter achterwege.
Waar plaats je een insectenhotel?
Bepaal zelf of je het insectenhotel ophangt of ergens neerzet. Het is belangrijk dat het hotel niet op de grond staat, maar minstens 1 meter erboven. Zo is het veilig voor kinderen en huisdieren.
Plaats het insectenhotel ook niet vlak onder een dak of een boom, want de voorkant moet zoveel mogelijk zon krijgen. De directe omgeving is trouwens belangrijk voor het succes van een insectenhotel. Er moeten in de buurt veel planten zijn die rijk aan nectar en pollen zijn, zodat de insecten genoeg voedsel vinden. Bovendien moeten de diertjes die er hun intrek nemen, water ter beschikking hebben. Een vijver, een drinkplaats voor vogels of een schaal met water zijn een grote hulp voor insecten.
Tip van de STIHL professional: let bij de plaatsing van het insectenhotel op de windrichting. Die speelt namelijk een belangrijke rol. Als de invliegopening naar het zuiden gericht is, is het insectenhotel meestal warm en droogt het snel na een regenbui. Warmte is ook belangrijk voor de larven die in het hotel gelegd worden, zodat ze in de lente kunnen uitkomen.
Zelf een insectenhotel maken van een boomstam: handleiding en materiaal
In de volgende handleiding leggen we stap voor stap uit hoe je van een stuk boomstam een insectenhotel maakt.
Je veiligheid is belangrijk: de veiligheidsuitrusting
Werken met krachtige machines is leuk en laat je boven jezelf uitstijgen. Maar dan moet je wel kunnen vertrouwen op effectieve en veilige, beschermende kleding. Draag altijd je persoonlijke veiligheidsuitrusting als je met de kettingzaag werkt. Dat zijn onder andere een helm, een broek met snijbescherming en veiligheidsschoenen. Je vindt hierover meer informatie in de gebruiksaanwijzing van je machine. Leer de machine grondig kennen als je ze voor het eerst gebruikt en controleer vóór elk gebruik of ze in perfecte staat is. Indien gewenst maakt de STIHL dealer je machine klaar voor het eerste gebruik. Hij adviseert je ook over de juiste modellen en maten van beschermende kleding, die je altijd eerst kan passen. Vergeet niet dat een persoonlijke veiligheidsuitrusting geen vervanging is voor een veilige werkmethode.
Materiaal en gereedschap om een insectenhotel te maken
Om een insectenhotel te maken heb je het volgende materiaal nodig:
- Boomstronk
- Kettingzaag, bijvoorbeeld STIHL MS 151 C
- Boormachine
- Combinatietang
- Zaagbok of werkbank
- Metaalgaas
- Dennenappels
- Riet
- Schors / gemulchte schors
- Eventueel oude dakpannen
- Hamer en nagels, waaronder krammen (U-vormige nagels)
Een insectenhotel maken: handleiding
Tijdens de eerste stap maak je de helling voor het dak van het insectenhotel. Zorg eerst voor een onderstel om het stuk boomstam op te leggen en te vermijden dat het wegrolt. Dat onderstel kan een klassieke zaagbok of werkbank zijn waarop je het werkstuk met een bevestigingsriem vastmaakt. Als alternatief kan je een boomstam gebruiken waarin je een inkeping maakt. Als je het werkstuk in stap 3 rechtop zet, schroef je het met een houten lat vast aan dit onderstel. Zo kan het werkstuk niet verschuiven.
Zaag voor het dak onder een lichte hoek een schijf af van ongeveer 4 centimeter dikte. Zaag voor de bodem aan het andere uiteinde van het stuk boomstam een rechte schijf af van eveneens 4 centimeter dikte.
Voor het maken van het front zet je het stuk boomstam rechtop. Zorg dat het niet kan verschuiven door het met een bevestigingsriem op de zaagbok vast te maken. Als je een boomstam als onderstel gebruikt, schroef je het werkstuk met een houten lat vast aan het onderstel.
Zaag eerst een dikke schijf van de voorkant. Markeer de plaatsen voor de uitsparingen, gaatjes en spleten. De spleten dienen als onderkomen voor vlinders en de gaatjes zijn een ideale nestplaats voor wilde bijen. In de uitsparingen leg je later het materiaal waar de insecten de voorkeur aan geven, bijvoorbeeld dennenappels, boomschors, riet of houtwol.
Gebruik de kettingzaag om de gemarkeerde uitsparingen uit te zagen. Begin met de eerste loodrechte zaagsnede en maak dan de horizontale steeksnede.
Opgelet:
Ga traag en voorzichtig te werk bij de horizontale steeksneden. Let op: bij deze werktechniek is er een verhoogd terugslaggevaar. Houd in ieder geval rekening met de veiligheidsinstructies in de gebruiksaanwijzing van je kettingzaag en pas de techniek alleen toe als je ermee vertrouwd bent.
Na de steeksnede volgt de tweede loodrechte zaagsnede. Om de uitsparing af te maken, draai je de boomstam op zijn “rug” en maak je een vierde snede aan de onderzijde. Herhaal deze stappen voor de tweede uitsparing.
Zaag spleten in het stuk boomstam langs de markeringen die je gemaakt hebt. Boor daarna met de boormachine de gaatjes die je gemarkeerd hebt voor het insectenhotel. De gaatjes moeten een diameter van 3 tot 6 millimeter hebben. Als de gaten groter zijn, komen er geen insecten in wonen. Let erop dat de randen niet rafelen en maak ze glad met schuurpapier. Op die manier kunnen dieren zich er niet aan verwonden.
Als je een insectenhotel maakt, moet je de insecten die er hun intrek nemen, beschermen tegen vogels. Knip een vierkant stuk metaalgaas met een combinatietang op maat zodat het de hele voorzijde van het insectenhotel bedekt. Bevestig het metaalgaas met krammen op de voorzijde.
Vul het insectenhotel nu met materiaal waarin de insecten goed kunnen nestelen. Vul eerst het onderste deel van het hotel. Snij rietstengeltjes op de juiste lengte en leg ze met de opening naar voor in de uitsparing. Let erop dat de stengelknopen niet naar voren wijzen en dat de buisjes niet versplinterd, gerafeld of gekneusd zijn. Bovenop het riet leg je schors of gemulchte schors. Het verhindert de luchtstroom en biedt een betere warmte-isolatie.
Breng de voordien afgezaagde bodemplaat aan. Let erop dat de schorsstructuur doorloopt op het corpus. Nagel de bodemplaat vast op het corpus.
Vul nu de bovenste uitsparing van het insectenhotel. Als het insectenhotel vooral voor bijen bedoeld is, leg je ook in deze uitsparing rietstengeltjes en gemulchte schors. In ons voorbeeld hebben we het bovenste gedeelte gevuld met het favoriete materiaal van oorwurmen en lieveheersbeestjes. Leg houtwol in de uitgezaagde uitsparing en daarop dennenappels.
Nagel tenslotte het hellende dak op het insectenhotel. Laat ook hier de structuur van de schors doorlopen op het corpus. Leg eventueel een paar oude dakpannen op het dak. Ze bieden extra bescherming tegen de regen.
Klaar! Het insectenhotel kan nu zijn eerste gasten ontvangen.
Videohandleiding: een insectenhotel zelf maken
Samenvatting: een insectenhotel maken
- Een insectenhotel dient als broed- en nestelhulp voor bijen, wespen en andere insecten. Het wordt ook vaak gebruikt om te overwinteren.
- Voor het succes van een insectenhotel zijn de ligging en de oriëntatie belangrijk: minstens 1 meter boven de grond, naar het zuiden gericht en op een zonnige plek.
- Draag tijdens het werk altijd je persoonlijke veiligheidsuitrusting volgens de gebruiksaanwijzing van je machine.
- Om een insectenhotel te maken zaag je van een stuk boomstam eerst schijven af voor het dak en de bodem.
- Zaag voor het front een dikke schijf af en maak er uitsparingen in. Boor gaatjes met de boormachine en schuur versplinterde randen glad met schuurpapier.
- Bevestig metaalgaas aan de voorzijde van het insectenhotel ter bescherming tegen vogels.
- Vul de uitsparingen met rietstengels en schors als je een onderkomen voor bijen wilt maken. Wil je een thuis maken voor oorwurmen en lieveheersbeestjes, leg dan houtwol en dennenappels in de uitsparingen.
- Na het vullen van de twee uitsparingen bevestig je de bodemplaat en het dak.
