STIHL tip
Als je keuze is gevallen op een klimplant en je weet wat voor soort traliewerk je nodig hebt, kan je ook zelf je eigen klimhulp maken.
Klimplanten: soorten en eigenschappen
Als je weinig ruimte op de grond hebt, zorgen klimplanten voor veel groen aan muren, omheiningen en hekken. We zetten de meest uiteenlopende soorten klimplanten en hun eigenschappen op een rijtje.
23.01.2024
Overzicht: klimplanten
- Klimplanten hebben ondersteuning nodig om in de hoogte te groeien
- Zelfklimmende en rankende klimplanten gebruiken verschillende klimtechnieken
- Eenjarige of meerjarige klimplanten: beide hebben voordelen
- Snel groeien, de winter doorstaan, bloeien: voor elke behoefte bestaat de juiste klimplant
Wat zijn klimplanten?
In plaats van een dragende stengel of stam gebruiken klimplanten een klimtechniek om te groeien. Ze kunnen zichzelf niet ondersteunen en zoeken daarom steun bij andere planten, muren, omheiningen of klimhulpen. De klimtechnieken kunnen verschillen. Zo heb je zelfklimmende en rankende klimplanten.
Zelfklimmers en rankende planten
De soort ondersteuning bij het klimmen hangt ervan af of de klimplant hechtwortels heeft of zich met ranken kan vasthechten aan takken of slingerende scheuten. Zelfklimmers kunnen met hun hechtwortels of zuignappen zelfstandig klimmen op oppervlakken. Rankplanten zijn afhankelijk van klimhulpen zoals traliewerk of touwsystemen om aan hoogte te winnen.
Zelfklimmers
De zelfklimmers onder de klimplanten hechten zich vast met hechtwortels of zuignappen zodra ze een oppervlak raken. Dat kan een boomschors, een muur of een gevel van een huis zijn, waaraan ze dan zelfstandig in de hoogte groeien.
Klimop, klimhortensia en wilde wijn zijn typische soorten zelfklimmende klimplanten. Als je ze als gevelbegroeiing gebruikt, zorgen bepaalde zelfklimmers al snel voor een groene muur, maar je moet ze twee keer per jaar gedeeltelijk bijsnoeien om ramen en dakgoten vrij te houden.
Eenvoudig klimplanten snoeien
Rankende planten
Rankende planten hebben geen hechtorganen en hebben meer klimhulp nodig dan enkel een muur om zich te kunnen verspreiden. Afhankelijk van de klimtechniek worden ze nog eens onderverdeeld in rankplanten, slingerplanten en leiheesters.
Passiebloemen zijn prachtige rankplanten.
Rankplanten
Rankplanten zoals clematis, wijnstokken en passiebloemen hebben stengels of bladstelen met een draadachtige vorm als ranken. Hiermee kunnen ze op dunne takken of traliewerk in hoogte en breedte groeien. Het traliewerk moet een roostervorm en een slank profiel hebben (dunne latten, tuindraad) zodat rankende klimplanten zich kunnen verspreiden.
Chinese blauweregen is een populaire slingerplant.
Slingerplanten
Slingerplanten hebben een verticale klimhulp nodig, zoals ronde steunstaven of verticaal gespannen touwen, waaraan ze zich vasthechten en omhoog wikkelen via afzonderlijke scheuten. Zo klampen kamperfoelie, schijnaugurk en blauweregen zich stevig om de klimhulp vast, zodat ze niet wegglijden. Daarom moet het klimsysteem voor slingerplanten zeer stabiel zijn.
Bij een gevelbegroeiing moet het klimsysteem voldoende afstand tot de muur hebben, zodat de slingerscheuten genoeg ruimte hebben om zich om de staven of touwen te wikkelen.
Slingerplanten hebben verticale klimhulpen nodig
Leiheesters
Leiheesters zoals braambessen, klimrozen of winterjasmijn klimmen of wikkelen niet, maar haken zich diagonaal in de klimsteun vast met hun scheuten en soms doornen. Leiheesters hebben robuuste klimhulpen nodig die zo horizontaal mogelijk zijn en extra stevig worden vastgebonden.
Eenjarige of meerjarige klimplanten?
Snel en eenvoudig groen voor één tuinseizoen of langdurige schoonheden die zich jarenlang ontwikkelen: eenjarige en meerjarige klimplanten bieden allebei voordelen afhankelijk van hoe en waar je klimplanten wilt gebruiken.
Eenjarige klimplanten
Eenjarige klimplanten zoals dagbloemen, Suzanne-met-de-mooie-ogen of welriekende lathyrus kunnen ontstaan uit zaden, groeien razendsnel en zorgen vaak voor bijzonder veel bloemen. Dit is een goede keuze voor wie op zoek is naar een snelle oplossing die bescherming tegen inkijk biedt voor de tuin of het balkon.
In potten of rolcontainers met klimhulpen vormen de klimplanten zelfs een mobiel privacyscherm. Met eenjarige klimplanten creëer je elk jaar een afwisselend plantenscherm en hoef je je geen zorgen te maken om overwintering.
Meerjarige klimplanten
Meerjarige klimplanten kunnen enorme groeihoogtes bereiken en zijn geschikt voor langdurige begroeiing van gevels en pergola's. Sommige klimplanten, zoals blauweregen, verhouten zich door de jaren heen en hebben stabiele klimhulpen nodig. Clematis, blauweregen, kamperfoelie en wilde wijn nemen in de winter een rustpauze en groeien in het voorjaar verder. Zorg ervoor dat meerjarige klimplanten ook winterhard genoeg zijn voor hun locatie in je tuin.
STIHL tip
Als je in de eerste jaren al een weelderige begroeide pergola of omheining wilt, kun je snelgroeiende en vaak bloeiende eenjarige klimplanten combineren met aanvankelijk langzaam groeiende meerjarige klimplanten.
10 populaire soorten klimplanten
Klimplanten zorgen met verschillende klimtechnieken, groeihoogtes en locatievereisten voor verticaal groen. We hebben de beste soorten klimplanten en hun eigenschappen voor je op een rijtje gezet, zodat je eenvoudig de juiste plant voor je tuin vindt. Hieronder vallen klimplanten voor schaduw en zon alsook groenblijvende, bloeiende of snelgroeiende klimplanten.
De bekendste klimplant van allemaal bestaat uit allerlei soorten en variëteiten in alle denkbare bloemenkleuren. De bloeiperiode is tussen mei en september, afhankelijk van de soort. Als je verschillende soorten samen plant, geniet je de hele zomer van een bloeiende muur. Alpenbosrank is bijzonder winterhard.
- rankplant
- 2 tot 4 m hoog
- groeit 30 tot 50 cm per jaar
- locatie: zonnig tot halfschaduw
- afhankelijk van de soort winterhard tot -30°C
Klimhortensia groeit eerst langzaam, maar wel struikachtig en dicht. Bij muren en gevels moeten jonge planten in de juiste richting worden geleid met een klimhulp. De wit bloeiende pluimen verschijnen vaak pas na 5 jaar.
- zelfklimmer
- 3 tot 6 m hoog
- groeit 15 tot 40 cm per jaar
- locatie: halfschaduw tot schaduw
- licht zure bodem, vochtig
- winterhard tot -30°C
- voedselbron voor insecten
Tuinkamperfoelie is een inheemse klimplant en is winterhard. De talrijke opvallende bloemen zijn geelachtig-wit en verspreiden 's avonds een intense geur die insecten lokt om nectar te halen. Men zegt dat hoe langer je aan de bloemen ruikt, hoe lekkerder ze ruiken. Daarom wordt kamperfoelie ook wel 'hoe-langer-hoe-liever' genoemd.
- slingerplant
- 3 tot 6 m hoog
- groeit 30 tot 50 cm per jaar
- locatie: zonnig tot halfschaduw
- sterk ruikende bloemen
- nectarbron
- winterhard
Winterjasmijn verliest in de herfst weliswaar zijn bladeren, maar bloeit van december tot maart felgeel, terwijl de takken groen blijven. Deze leiheester groeit in de eerste jaren langzaam en heeft een stabiel traliewerk nodig, maar is ook geschikt voor kuipen.
- leiheester
- 3 tot 5 m hoog
- groeit 20 tot 30 cm per jaar
- winterbloeier
- locatie: zonnig tot halfschaduw
- houdt van een kalkhoudende bodem
- winterhard tot -20°C
- voor muren, gevels, kuipen
Bij klimrozen kun je kiezen uit ontelbare soorten en bloemenkleuren. Sommige soorten bloeien zelfs twee keer per jaar. Leiheesters hebben een stabiel klimrek nodig en moeten extra stevig worden vastgebonden.
- leiheester
- tot 5 m hoog
- locatie: zonnig tot halfschaduw
- heeft winterbescherming nodig
- voor muren, rozenbogen
Een van de populairste zelfklimmende planten voor gevelbegroeiing: Wilde wijn groeit tot twee meter per jaar en kan 20 meter hoog worden. De bladeren schieten bronskleurig uit, zijn groen tijdens de zomer en hebben goud-, oranje- en roodtinten in de herfst voordat ze vallen. De mooiste bladkleuren ontstaan op een volledig zonnig terrein.
- zelfklimmer
- tot 20 m hoog
- snelgroeiend
- locatie: zonnig tot schaduw
- winterhard tot -23,3°C
Een snelgroeiende, veeleisende en inheemse klassieker onder de klimplanten. De zelfklimmende klimop klimt met zijn hechtwortels zelfs omhoog op gladde betonmuren en zorgt voor een altijd groene, dichte afdekking van de ondergrond. Als je de donkergroene bladeren te donker vindt, kun je kiezen voor variëteiten met lichtere bladeren zoals bonte klimop.
- zelfklimmer
- tot 20 m hoog
- locatie: zonnig tot halfschaduw
- winterhard tot -23,3°C
- groenblijvend
Hun trechtervormige bloemkelken in geel, oranje en rood zijn in juli en augustus een populaire nectarbron voor bijen en hommels. Het kan echter enkele jaren duren tot de Amerikaanse trompetbloem voor het eerst in bloei staat. Omdat ze snel groeien, zorgen ze voor een snelle begroeiing van gevels, pergola's of muren. Als het oppervlak een beetje ruw is, heeft de trompetbloem geen klimhulp nodig.
- zelfklimmer
- 5 tot 10 m hoog
- groeit 80 tot 100 cm per jaar
- locatie: zonnig en warm
- heeft winterbescherming nodig
- nectarbron
De snel en sterk groeiende blauweregen heeft een robuust klimrek nodig. Sommige exemplaren verankeren zich met hun krachtige, verhoute scheuten aan regengoten. In mei en juni trekken de geurige blauwpaarse trossen met bloemen bijen aan. Blauweregen vormt tot de herfst een dichte bladerenwand.
- slingerplant
- 8 tot 10 m hoog
- groeit 100 tot 150 cm per jaar
- locatie: zonnig en beschermd tegen de wind
- trossen met bloemen van 30 cm lang
- heeft de eerste jaren winterbescherming nodig
Vanwege de vruchten wordt deze plant schijnaugurk genoemd. Deze klimplant heeft in april en mei kleine roze mannelijke bloemen en iets grotere, purperkleurige vrouwelijke bloemen. In het najaar verschijnen eetbare vruchten die op augurken lijken.
- slingerplant
- 4 tot 6 m hoog
- locatie: zonnig tot halfschaduw, beschermd
- heeft in de jonge jaren winterbescherming nodig
- groenblijvend in milde streken
- eerste bloemen na 5 jaar
- tuinhekken, muurbegroeiing, pergola's
Klimplanten: winterhard, groenblijvend en meer
Snelgroeiende, inheemse of bloeiende klimplanten voor schaduw, zon of als bescherming tegen inkijk: zoek hier naar klimplanten die aan bepaalde eisen voor je tuin voldoen.
- Echte hop
- Chinese blauweregen
- Zelfklimmende wilde wingerd (wilde wijn)
- Klimop
- Dagbloem (eenjarig)
- Blauwe passiebloem
- Aziatische boomwurger
- Pronkboon (eenjarig)
- Tuinkamperfoelie
- Blauweregen
- Gewone klimop
- Klimhortensia
- Winterjasmijn
- Alpenbosrank (Clematis-soort)
- Chinese bruidssluier
- Duitse pijp
- Zelfklimmende wilde wingerd (wilde wijn)
- Gewone klimop
- Wilde wingerd 'Engelmannii'
- Kardinaalsmuts
- Boskamperfoelie
- Duitse pijp
- Klimhortensia
- Chinese bruidssluier
- Vroegbloeiende clematis, bijv. Alpenbosrank
- Suzanne-met-de-mooie-ogen (eenjarig)
- Dagbloem (eenjarig)
- Passiebloem
- Amerikaanse trompetbloem
- Blauweregen
- Klimrozen
- Wilde wijn
- Clematis
- Schijnaugurk
- Zelfklimmende wilde wingerd (wilde wijn)
- Tuinkamperfoelie
- Alpenbosrank (Clematis-soort)
- Brede lathyrus (eenjarig)
- Blauweregen
- Winterjasmijn
- Amerikaanse trompetbloem
- Ramblerrozen
- Klimop
- Boskamperfoelie
- Japanse kardinaalsmuts
- Winterjasmijn
- Chinese bruidssluier
- Clematis armandii (Clematis-soort)
- Schijnaugurk
- Blauweregen
- Trompetbloem
- Chinese bruidssluier
- Klimop
- Hop
- Wilde wijn
- Suzanne-met-de-mooie-ogen (eenjarig)
- Kamperfoelie
- Klimroos
- Bosrank (Clematis)
- Klimhortensia
- Amerikaanse trompetbloem
- Blauweregen
- Kamperfoelie
- Passiebloem
- Welriekende lathyrus (eenjarig)
- Suzanne-met-de-mooie-ogen (eenjarig)
- Schijnaugurk
- Winterjasmijn
